روستای شمس اباد

 
 
      
     

 لطفا تا باز شدن كامل صفحه شكیبا باشید .



 تماس با مدیریت تارنما 


افسانه ی کور اوغلو را از لینک زیر دانلود کنید

http://s3.picofile.com/file/7518498167/koroghlo.pdf.html


 روستای توریستی و باستانی شمس آباد را بهتر بشناسیم(به قلم آقای اسدی )




با تشکر 
پرویز اسدی


                                                                                                                                     

فهرست:

1-مقدمه

2-هدف از تحریر مقاله

3-معرفی سیما و موقعیت شمس آباد

4-وجه تسمیه و بنیان گذار شمس آباد

5-ویژگیهای روستای شمس آباد

تهیه و تدوین :مهندس احسان الله رمضانی کارشناس باز نشسته وزارت جهاد کشاورزی سازمان حفظ نباتات تابستان 89

تایپ و نشر :سبحان قدسی شمس آباد



------------------------------------بسم الله الرحمن الرحیم------------------------------------------

  1- مقدمه:                                                                                                        

تاریخ آبی است که فقط یک بار از جوی زمان میگذرد . و این گذر باهمان ماهیت قبلی هیچگاه تکرار نمی شود.آنچه بر ما می ماند تعبیر و تفسیر است که مورخ به قلم می آورد.و این تعبیر و تفسیر قابل تغییر است.به همین لحاظ پرونده تاریخ نویسی همواره مفتوح,و مسدود نخواهد شد. بنا به نظریه دانشمندان محترم علم و تاریخ، تا کنون هیچ نظریه جهان شمولی در خصوص تحلیل و تبین تاریخ جهان و تاریخ ملل و اقوام گوناگون بوجود نیامده و بدلیل تفاوت ساختار ها و بستر های زایش تاریخ از لحاظ اقلیم و روابط اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی نظریه جهان شمول هیچگاه بوجود نخواهد آمد. بطوریکه اغلب تاریخ نویسان تحت تاثیر شرایط زمان، نظریه خودرا نسبت به اوضاع و احوال بیان وتحریر نموده اند.

در رابطه با موضوع نگارش تاریخ ، مدلهای متفاوتی وجود دارد از جمله مدل توسعه و تخریب-مدل جغرافیای طبیعی تاریخ و ...

لذا آبادی و اهمیت این روستا بر مبناء انسان محور بوده و مدل تحقیقات تاریخی این منطقه نیز مدل توسعه و تخریب انسان محور است.

طبیعت و محیط در توسعه و تخریب منطقه تحت شعاع شخصیتهای منطقه قرار گرفته است. گذشته از مناظر ریبا و چشم اندازهای سحر انگیز روستا. طبیعت این روستا از نظر اقتصادی و امکانات بالقوه سهل الوصول توانائی تامین تعداد کثیری از جمعیت را نداشته وندارد.بطوریکه در 50-60 سال اخیر 10 برابر جمعیت فعلی روستا به شهر های تهران و شهر های شمالی کشور مهاجرت نموده و سکونت یافته اند.

تعبیر و تفسیر و برداشتهای ذهنی بنده از متون وقایع و اتفاقات مناطق همجوار شهری و روستائی سایر اقوام و اماکن مشابه و همچنین موقعیت جغرافیایی و شواهد و قرائن موجود و ادبیات شفاهی ساکنین و معتمدین و مطلعین محلی ساکن روستا و تهران بوده است که از جمله آنها جناب آقای پرویز اسدی است که جزء شخصیتهای فرهنگی و مذهبی این روستا و ساکنین تهران میباشد که در اکثر امورات توسعه این روستا پیش قدم و جزء افراد خیری است که همیشه مشوق جوانان و نسل جدید جهت تحصیل علوم و کسب کمالات و احیای هویت اصلی این روستا بوده و است.


------------------------------------2-هدف از تحریر مقاله--------------------------------------------

قصد بنده از تحریر این مقاله ارائه شناسنامه و هویت این روستا ،فهرست سوژه ای جهت تحقیقات علمی جامعه شناسی روستائی -گونه های نادر گیاهی و انگیزه های گردشگری همچنین اماکن و مقابر شیوخ محترم و تاریخچه زندگی و اثر گذاری وجودشان در توسعه منطقه میباشد که بایستی جوانان تحصیل کرده ای که اغلب پدر ومادرانشان اهالی این روستا بوده با نهایت جدیت و اشتیاق در احیای هویت اصلی و شناسنامه روستائی زادگاه اصلی اباء و اجداد خویش کوشا باشند.

پژوهش تاریخی بر مدارک و ماخذ و اسناد تاریخی فرهنگی جغرافیائی استوار است که متاسفانه به دلیل کمبود و عدم مدارک اسناد موجود در خصوص تاریخ شهرستان و بخش مربوطه همچنین روستاها به اجبار بر مبنای شواهد موجود شامل مقابر و سنگ نبشته ها-آب انبار-و جغرافیای طبیعی و ادبیات شفاهی مطلعین محلی است که مدعی این تعبیر و تفسیر بوده و هستم تا مبنائی باشد جهت تحقیق وپژوهش بیشتر برای نسلهای آینده ای که جویای هویت زادگاه اجداد خویش می باشند.

به استناد منابع علوم انسانی ،اسباب شهرت مناطق مختلف طی قرون و اعصار گذشته داشتن مشاهیر علمی فرهنگی هنری و مذهبی میباشد(بطور نمونه اغلب مناطق روستاهای کشورمان را با شخصیتهای علمی فرهنگی و مذهبی می شناسیم).

بدین لحاظ سکونت شیوخ مهاجر در توسعه فرهنگی مذهبی طوری بوده که این روستا از منظر توسعه علوم دینی و عرفانی در بین روستاهای اطراف به ام القراء شهرت داشته است و شاگردانی نسل اندر نسل در این مکتب تعلیم یافته بود که همیشه مورد توجه عام و خاص بخصوص والیان و بزرگان منطقه و استانهای همجوار بوده است.

ازشخصیتهای مهم۱۵۰سال اخیر مرحوم شیخ کریم اله اسدی مستوفی مباشر عبد اله خان داودی(یکی ازبزرگ مالکان منطقه خلخال درعصر خودش ) مرحوم هدایت اله خان شمس اسدی مستوفی و مباشر امیر عشایر (رئیس ایلات وطوایف یورچی فولادلو اردبیل خلخال) مرحوم شیخ فتح اله اسدی روحانی مدرس و امام جماعت منطقه ناو رود تالش ،مرحوم شیخ سعد اله اسدی روحانی مدرس سر دفتر امام جمعه و جماعات هشجین خلخال ،مرحوم شیخ رحمت اله افندی روحانی مدرس و قاری طراز اول قرآن در سنندج را می توان نام برد.

همچنین آوازه شهرت تعلیم علوم دینی عرفانی شیوخ محترم طوری در مناطق اسلامی آن زمان شهرت یافته بود که علاوه بر روستاهای همجوار منطقه، تعداد کثیری از داغستان منطقه لزگی قفقاز جهت کسب علوم به این روستا روی آورده و عده ای از آنها اصرار در سکونت نموده و در همین روستا وفات یافته اند که قبرستان لزگی دره در غرب روستا شاهد عینی است.

از اولاد خلف آن بزرگواران در چند دهه اخیر که جز شخصیتهای ناصح،قاری قرآن،مدرس،خیر و اثر گذار براهالی این روستا بوده اند،زنده یاد مرحوم میرزا ذبیح اله اسدی و مرحوم یداله اسدی را می توان نامبرد که خداوند متعال هر دو را غریق رحمت نماید.


------------------------3-معرفی سیما و موقعیت روستای شمس آباد---------------------------- 

روستای شمس آباد از توابع بخش خورش رستم شهرستان خلخال در فاصله ۳۰ کیلومتری شمال مرکز بخش و ۳ کیلومتری شمال رودخانه قزل اوزن در ارتفاع ۹۰۰ متر از سطح دریا قرار گرفته است که از سمت شمال با روستای کجل و از سمت جنوب با رودخانه قزل اوزن و اراضی دایو کندی و از شرق با روستاهای کزج و قوسه جین و از غرب با روستای کاوان همسایه می باشد .

روستا از نظر آب و هوائی ،کوهستانی معتدل با رطوبت نسبی (میانگین ۳۵ درجه) و حداکثر دما در تابستانهای خیلی گرم ۳۸درجه سانتی گراد .با زمستانهای سرد حداقل20c- درجه و متوسط بارندگی سالانه در ۵۰-۶۰ سال اخیر ۳۵۰mm که متاسفانه در ۵-۶ سال گذشته به علت خشکسالی های پی در پی متوسط بارندگی از ۲۰۰mm تجاوز نکرده  به استثنای سال زراعی سال 88-89 نزدیک400m.m بوده است که موجب خوشحالی ساکنین و احیای مجدد پوشش گیاهی و باغات گردیده است.

اهالی روستای شمس آباد ترک زبان و اهل ایمان و معتقد به مسائل دینی بوده و تعداد ساکنین آن در فصلهای پاییز ، زمستان و بهار35 الی 40 خانوار و در فصل تابستان به علت مهاجرت بسیاری اهالی از تهران و شهرهای دیگر ،به 70 خانوار میرسد که تعدادی از آنها مهمان بستگان خویش و عده ای نیز مبادرت به احداث بناهای مسکونی جدید نموده اند که در چهره روستا تاثیر بسزائی دارد.

گذران زندگی اغلب ساکنین روستا از طریق کشاورزی و دامپروری است.
اکثر اراضی کشاورزی بصورت دیم بوده که از ارتفاعات کوههای کجل و کاوان در شمال روستا شروع و تا اراضی جلگه ای حاشیه قزل اوزن ادامه دارد.
کشت غالب اراضی کشاورزی گندم،جو و حبوبات می باشد.

دارای مراتع غنی با پوشش انواع درختان و درخچه ها و علفهای مرتعی دائمی چند ساله که جزء چراگاههای احشام محلی است.  

10درصد از اراضی کشاورزی آبی بوده که از چشمه های ارتفاعات شمالی روستا جاری و اهالی روستا بنا به سلایق و برخورداری از تجربیات گذشتگان این اراضی را تبدیل به انواع باغات (هسته دار،دانه دار،گردو و انگور) نموده اند که بصورت سه منظوره مورد استفاده قرار میگیرد که عبارت اند از:
یک- استفاده از محصولات سر درختی جهت مصارف خویش و فروش ماذاد بر مصرف
دو- استفاده از علوفه باغات جهت تعلیف احشام
سه- استفاده تفریحی در تابستانها

در مراتع این روستا گونه های نادر گیاهی از جمله بادام وحشی (چالی)،گیلاس وحشی(بیله لیک)،گلابی وحشی،انواع زالزالک،سرخه ولیک(مامانیک)،سیاه ولیک(داغداغان)،بنه(چاتلانقوش)،زرشک دانه دار ،تمشک،انواع زیر گونه های اورس (سرو کوهی) ،افرا کیکوم(کپه نک)انواع بید وحشی،سیاتلو(چاقیر چا)، انواع گون و سایر درخچه ها و گونه های کمیاب گیاهان داروئی و مرتعی دیده میشود.

آداب و رسوم و معمول بر مبنای آموزه های دینی و قومی است.همسایگی و مهمان نوازی آنان زبانزد روستا های همجوار میباشد.
نوع پوشش لباس آقایان پوشش رایج مملکت و پوشش خانمها لباس محلی آذربایجانی می باشد.

 شمس آباد دارای آب آشامیدنی بهداشتی ،برق ،تلفن،جاده به فاصله 5 کیلومتر تا جاده آسفالته اردبیل زنجان،مدرسه،مسجد دایر بطوریکه اهالی این روستا اکثر فرایض دینی و مسائل مذهبی را در آنجا انجام میدهند و همیشه نماز جماعت اداء میشود و صدای ملکوتی اذان به گوش میرسد.


-----------------------4-وجه تسمیه و بنیان گذار روستای شمس آباد-----------------------------

به استناد شواهد و قرائن قبور ، و سنگ نبشته های بجا مانده، همچنین شجرنامه موجود و نقل قولهای متقدمین که بصورت ادبیات شفاهی سینه به سینه از نسلهای سلف به نسل فعلی نقل گردیده ، مرحوم جنت مکان شیخ شمس الدین اسدی از قبیله بنی اسد مکه از اقوام نزدیک حضرت فاطمه بنت اسد والده حضرت علی علیه السلام . از شیوخ مهاجر کاوانی الاصل که اجداد بزر گوارش پس از مشرف به دین مبین اسلام در زمان پیامبر عظیم الشان که در اثر آزار و اذیت مشرکین وقت مکه از زادگاهش محاجرت و به مدینه منوره تشریف میبرند که از نسل پاک همان بزرگوار افرادی به عنوان مبلغ و مروج دین اسلام از مدینه منوره به همراه خانواده خویش و عده ای دیگر به کشور ایران مهاجرت نموده و در روستای کاوان فعلی که سر راه جاده زنجان و اردبیل بوده مستقر می گردند . که پس از چندی مرحوم شیخ شمس الدین با کسب اجازه از پدر بزرگوارش مرحوم خلد آشیان شیخ شرف الدین اسدی ((بقعه مبارک اش در روستای کاوان موجود است واخیرا بوسیله افراد خیر و جوانان با همت و متدین مرمت گردیده است))به بنیان اصلی روستای شمس آباد همت گمارده و مشغول تعلیم تبلیغ و ترویج فرایض و احکام دین اسلام به مسلمین مشتاق و سایرین میگردد که شجره نامه شیوخ بعد از جریانات ظهور شاه اسماعیل مجددا تهیه و موجود می باشد.

*((از آنجای که خیلی از جریانات تاریخی در اسناد ثبت نگردیده وبنابر مصلحت زمان خویش مسکوت مانده است . اینگونه اتفاقات در اذهان عمومی ضبط و سینه به سینه نقل گردیده که از آن جمله شجره نامه شیوخ و بعضی اسناد مذهبی می باشد. به استناد نقل قولهای متعدد شفاهی شجره نامه شیوخ آذر بایجان خاصه استان اردبیل فعلی در آستان مبارک شیخ صفی الدین اردبیلی (قدس سره)بصورت مجموعه اسناد معتبر تاریخی ثبت و ضبط بوده که بعد از جریان ظهور سلسله صفویه و جلوه نمائی اغلب مسائل به صورت مذهبی و همچنین دخالت و سعایت معدود افراد سبک اندیش و کم بینش کلیه این اسناد مورد تعرض قرار گرفته است. از جمله شیوخی که بعد از اسلام به منطقه اردبیل مهاجرت نموده و سکنی گزیده اند میتوان شیوخ کلخوران اردبیل-شیوخ انصار کزج-مرحوم شیخ طاها در دایو کندی-شیخ علاءالدین در روستای علاءالدین-شیخ محمد قریش درشهرستان هشجین خلخال-شیوخ آل هاشم در روستای آل هاشم،همجوار خلخال و...نام برد که شجره و اسناد معتبری از این شخصیتها در دسترس نمی باشد))*

آثار علائم موجود بر اساس همان سنگ نبشته ها و قبور مبارکه و نقل قولهای شفاهی است که مردم بنا بر اعتقادات راسخ خویش که نسبت به مبلغین اسلامی خاصه شیوخ و سادات داشته اند باقی مانده است ،یطوریکه روز به روز حرمت احترام این شخصیتها زیاد تر شده و مشتاقان بیشتری جهت زیارت به این اماکن می شتابند.
به استناد نقل قولهای مطلعین محلی مالکیت روستاهای شمس آباد وکاوان در قلمرو شاه مبارک نامی که در روستای مین دیگن فعلی ساکن و بزرگ مالک صاحب ده ها رقبه روستاهای اطراف بوده است که طی اسناد معتبر آن زمان به شیوخ شمس آباد و کاوان وقف گردیده، واین وقف نامه تا این اواخر در دست مرحوم شیخ نصیر اسدی پدر مرحوم شیخ بهاء الدین اسدی (پدر بزرگ آقای مهندس عین الدین اسدی )بوده که آقای جعفر پناهی از مالکان بزرگ قراء خورش رستم و نماینده مردم خلخال در مجلس شورای ملی سابق با طرفند و لطائف الحیل خاصی از آن مرحوم به عنوان امانت اخذ نموده و بر نمی گرداند و این روستاها تا سال 1341 جزء املاک علی مراد خان داودی از نواده های عبد اله خان داودی بود ،که بعد از القای رژیم ارباب رعیتی املاک روستا بین زارعین اصلی تقسیم گردیده است.

 -----------------------------------5-ویژگیهای روستای شمس آباد---------------------------------

 1-واقع شدن بافت مسکونی روستا روی یک سلسله سنگهای مادر با یک فرا شیب خاص مشرف به رودخانه قزل اوزن به سان یک قلعه محکم که در نوبه خود چشم انداز زیبا و منحصر به فرد دارد بطوریکه اغلب اراضی کشاورزی و مراتع روستاهای دایو کندی،کزج،قوسجین و شمس آباد را زیر نظر گرفته و از دید نظامی مانند یک برج دیده بانی یک قلعه است که به تمامی راههای ورودی و خروجی روستاهای همجوار دید و اشرافیت خاص دارد.

2- داشتن آب انبار زیر زمینی (سیل) در قسمت فوقانی روستا به وسعت تقریبی پنج هزار متر مربع -با حجم تقریبی 15000متر مکعب با قدمت بیش از هزار سال که پله های زیر زمینی آن با ملات ساروج بنا گردیده و آب آشامیدنی روستا را در قرون اعصار گذشته تامین میکرده است.

3- وجود یخچالهای طبیعی در غارهای سنگی دی دره (دره پشتی روستا)شمال شرق روستا که بعلت صعب العبور بودنش زیاد مورد توجه و مطالعه قرار نگرفته ،و یکی از انگیزه های مطلوب صنعت گردشگری بحساب می آید همچنین بوته های انگور دیم خود رو و پرورشی و گونه های کمیاب گیاهان داروئی با وجود سخره های عظیم ، زیبای خاصی به این دره بکر بخشیده است.

4- سنگ قبله(دینگه داش) این روستا که در مسیر راه چم اراضی جلگه ای در گردنه در فاصله کمی از روستا دقیقا به سمت سوی مکه مکرمه علامت گزاری و تعبیه گردیده است.

5-مصلای بزرگ در سمت شمالغرب روستا در مسیر راه کاوان که در زمانهای سابق جهت ادای نماز عیدین و طلب باران و دعا و استغاثه به درگاه خداوند متعال اکثر اهالی بصورت دسته جمعی در این محل جمع می شدند.

6- داشتن اراضی کشاورزی سرد سیر و نیمه گرمسیر در محدوده شش دانگ یک روستا.

7- وجود قبرستان منحصر به فرد در ابعاد 5-6 هکتار با پوشش و تراکم فوق العاده مناسب درختان تناور سرو کوهی (اورس ) از نوع گونه های خاص با قدمت حداقل 1200 سال (طبق نظریه کارشناسان سازمان جنگلها و مراتع) که در منطقه کم نظیر است.
این قبور مبارکه شیوخ و اولاد محترمشان مزین است به سنگهای بزرگ چهار تراش آراسته به خطوط زیبای کوفی با قدمت حداقل 1000 سال که هر کدام از این شخصیتها به نوبه خود در زمان حیاتش دارای کرامات و خصوصیات ویژه ای بوده اند که شرح آن از این مقاله خارج است.
سنگ نبشته های این قبور نمایانگر شان و عظمت و مهارت معلومات آن بزرگان و اهل بیت و مریدان ایشان می باشد واین سنگهای بزرگ در ابعاد 2متر طول ،80سانتیمتر عرض ، 60 سانتیمتر ضخامت و منقوش به خطوط هندسی و مشخصات صاحب قبر به خط کوفی از معدنی در غرب روستا بین اراضی کاوان و شمس آباد بنام شاه دره استخراج و به وسیله ابزار ابتدائی آن زمان به قبرستان حمل و پس از کنده کاری بر روی قبور تعبیه گردیده است که یکی ازمهمترین آثار و اسناد عینی بجا مانده از قرون گذشته و باز گو کننده کل مواردی است که در حاشیه آن ،این مقاله تحریر گردید.
گذشته از بعضی بحثها و مذاکرات و ملاحضات خاص. واقعا بر ما اهالی این روستا و کسانی که از این روستا مهاجرت کرده و ریشه آباء اجدادشان از این آب خاک نشات یافته تکلیف انسانی و اخلاقی است که در احیاء و حفظ هویت تاریخی خودمان جدی و کوشا باشیم تا مورد سرزنش نسلهای آینده واقع نگردیم.
در پایان:
از مسئولین محترم ادارات مربوطه استان اردبیل و شهرستان خلخال علی الخصوص اداره اوقاف و میراث فرهنگی انتظار می رود در حفظ ونگهداری و مرمت و مورد توجه قرار دادن چنین آثار ارزشمند بی تفاوت نباشند.
والسلام علیکم
احسان الله رمضانی

لطفا بعد از مطالعه این مقاله نظرات ارزشمند خود را بیان کنید .با سپاس فراوان



تصاویری از طیعت زیبای روستای شمس آباد(( بصورت اتومات)) اسلاید


********



¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤


لطفا اگر انتقاد یا پیشنهادی در این باره داشتید با ما در میان بگذارید.!!!


و همین طور میتوانید فیلمهای خودتان را که در ارتباط با روستا هست بدست ما برسانید و یا در

 سایتهای مختلف آپلود کنید و آدرس آن را برایمان ارسال کنید تا در این قسمت قرار دهیم.

+++++++++++++++++  وارد شوید  +++++++++++++++++

 


دانلــــــــــــــود آهنگ های آذری با لینک مسقیم          حتما سر بزنید       



بــــــــــــــــچه های مــــــــــــــــــــــــیانه

دسترسی آسان به بخشهای مختلف تارنما لطفا برای مشاهده هر پست روی عکسها کلیک کنید.

                   

نمایش همه پستهای وبسایت 





گزارش تخلف
بعدی